مسافران بهاری

چون همان‌طور که ما دوست داریم در فصل بهار به منطقه‌های مختلف ایران برویم و از دیدن طبیعت سرسبز بهاری لذت ببریم، آنها هم بهترین و مناسب‌ترین مکان‌ها را برای توقف چند روزه خودشان در طی مهاجرت انتخاب می‌کنند و از زیباترین جاهای ایران  دیدن می‌کنند.

یشتر پرنده‌ها، مثل فلامینگو، خوتکا، حواصیل، کاکول، اردک سیاه و ... به مدت پنج تا ده روز در تالاب‌ها توقف می‌کنند، چرا که هوای مطلوب و غذای کافی در آنجا وجود دارد. تالاب‌هایی در استان اردبیل، مرکزی، فارس، گیلان و ...از جمله منطقه‌هایی هستند که در فصل بهار، میزبان هزاران گونه پرنده مهاجر می‌شوند.

دانشمندان بر این باورند که  پرندگان مهاجر می‌توانند میدان‌های مغناطیسی اطراف کره زمین را تشخیص دهند و راه خودشان را به سمت کشورهای گرمسیری پیدا کنند. بد نیست بدانید که در بین پرنده‌ها، نوعی چلچله به نام «چلچله‌ قطبی» رکورددار بیشترین پرواز است؛ گفته می‌شود که این پرنده در یک سال بیش از 32هزار کیلومتر پرواز می‌کند!

بعضی از پرنده­ها روزها و برخی دیگر شب­ها مهاجرت می­کنند. پرنده­های کوچک­تر مثل گنجشک‌ها، شب هنگام پرواز کرده و روزها برای پیدا کردن غذا توقف می­کنند. دسته­ای دیگر هم مثل پرستوها در روز پرواز می­کنند.

اما یکی از مسئله‌های جالب مهاجرت پرندگان این است که بیشتر آنها به صورت دسته جمعی و به شکل «8» پرواز می‌کنند. محققان برای جواب به این سؤال که چرا پرندگان به این شکل پرواز می‌کنند، دو نظریه ارائه کرده‌اند؛ اول این‌که پرواز به صورت «8» باعث شکافته‌شدن هوا و کاهش مقاومت جریان هوا می شود و به پرنده‌ها این اجازه را می‌دهد که راحت‌تر پرواز کنند. در واقع همان‌طور که نوک هواپیماها را تیز می‌سازند تا هوا را بشکافد و جلو برود، پرنده‌ها هم با تشکیل دسته‌ای به شکل«8»، امکان مقابله راحت‌تر با جریان هوا را پیدا می‌کنند و انرژی کمتری مصرف می‌کنند. اما نظریه دوم می‌گوید که  پرواز کردن در دسته‌هایی به این شکل، باعث می‌شود که هر پرنده دید بازی نسبت به روبه روی خود داشته باشد و پرنده جلویی مانع دید پرنده پشت سر نشود. البته نظریه سومی هم وجود دارد که هر دو علت را در تعیین شکل پرواز پرنده‌ها اثرگذار می‌داند!